Wystawa "Aleksander Kotsis. Odcienie realizmu" w kamienicy Szołayskich
Wystawa ta wpisuje się w praktykę organizowania przez krakowskie Muzeum wystaw monograficznych poświęconych twórcom, którzy – mimo iż należą do kanonu kultury polskiej – nie byli dotąd przedmiotem szczegółowych studiów, a ich twórczość nie została w pełni skatalogowana ani opracowana pod względem naukowym czy konserwatorskim. W ten sposób Muzeum Narodowe w Krakowie, zgodnie ze swoim statutem, nie tylko przywraca pamięć o wybitnych postaciach z historii sztuki polskiej, ale także pozwala odkryć na nowo ich twórczość w oparciu o aktualny stan badań oraz niejednokrotnie pokazywane po raz pierwszy publicznie, szerzej nieznane dzieła sztuki. Aleksander Kotsis bez wątpienia na takie ponowne odkrycie zasługuje. Mimo iż jego nazwisko pojawia się we wszystkich podręcznikach historii sztuki polskiej, jest postacią dziś niesłusznie zapomnianą i marginalizowaną. Tymczasem jest to artysta pod wieloma względami wyjątkowy. Do elity artystycznej trafił z rodziny drobnego kupca zamieszkałej w podkrakowskim Podgórzu, wykorzystując szanse, jakie stwarzała edukacja artystyczna i stopniowo rozwijający się za jego życia mecenat artystyczny w autonomicznej Galicji. Takich karier nie było w tym czasie wiele. Kotsisa należy uznać także za prekursora nowej tematyki i ikonografii i w malarstwie polskim, związanej z przedstawianiem realiów życia codziennego na zubożałej prowincji w zaborze austriackim. To również dzięki niemu zapamiętano je jako upokarzającą „biedę galicyjską”, świadczącą o degradacji polskich ziem w okresie zaborów, z którą to biedą Polska musiała mierzyć się jeszcze długo po odzyskaniu niepodległości. Warto również pamiętać, że malarz mieszkający w Podgórzu, wówczas osobnym mieście założonym przez Austriaków i konkurencyjnym wobec Krakowa, był obywatelem świata, wykształconym w Krakowie, ale też w Wiedniu; znającym Paryż i Brukselę, członkiem monachijskiego Kunstvereinu. Kotsis pokazywał tym samym, jak swobodnie artyści polscy potrafili uczestniczyć w życiu artystycznym ówczesnej Europy, ale jednocześnie pozostawali wierni tematyce związanej z polską rzeczywistością, w której wyrastali i która była przedmiotem ich twórczości.” – pisze we wstępie do katalogu wystawy dyrektor MNK prof. dr hab. Andrzej Szczerski.
Komentarze
Prześlij komentarz