Zapowiedzi wystaw w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w 2020 roku

W nowoczesnym pięciogwiazdkowym hotelu The Bridge na Ostrowiu Tumskim we Wrocławiu na konferencji prasowej dyrektor Muzeum Narodowego Piotr Oszczanowski podsumował miniony rok muzealny; dowiedzieliśmy się także co nowego będzie można obejrzeć w MN w 2020 roku. Wrocławskie muzeum w 2019 roku przyciągnęło około 600 tysięcy zwiedzających, ale też wystaw wysokiej klasy było sporo. Na czele oczywiście "Willmann. Opus magnum", który w rankingu Artystycznego spojrzenia  wśród najlepszych ekspozycji w polskich muzeach i galeriach zajął miejsce pierwsze. To największe, choć nie jedyne, wielkie wydarzenie minionego roku. Przypomnieć warto grudniowy powrót srebrnego ołtarza biskupa Jerina do prezbiterium wrocławskiej katedry, ale też wystawę brytyjskiego rzeźbiarza Henry Moore'a w Pawilonie Czterech Kopuł, wystawę przedwojennego ekspresjonisty Otto Muellera w gmachu głównym, prezentację sztuki średniowiecznej na wystawie "Migracje" z pokazem wspaniałego ołtarza świętej Barbary, który zagościł we Wrocławiu po ponad 70. latach nieobecności. Wydarzeniem był także wciąż jeszcze czynny pokaz rzeźby wrocławskiej I połowy XX wieku ("Wyrzeźbiony Wrocław"), a także kilka wystaw zorganizowanych przez MN w innych krajach (np. ciesząca się ogromną popularnością prezentacja baroku śląskiego w Pekinie). Jak stwierdził dyrektor MN Piotr Oszczanowski, ubiegły rok był nadzwyczaj udany, ba! nawet przewyższył frekwencją wyjątkowy rok 2016, kiedy to Wrocław nosił tytuł Europejskiej Stolicy Kultury i naprawdę dużo się działo w kulturze. W ubiegłym roku również udało się spełnić marzenie Mariusza Hermansdorfera, nieżyjącego już, wieloletniego dyrektora wrocławskiego muzeum, który chciał, aby wielkie figury autorstwa Magdaleny Abakanowicz znalazły swoje miejsce w pobliżu nowego muzeum - Pawilonu Czterech Kopuł. W 2019 roku powstał na tyłach P4K Park Rzeźb, gdzie zwłaszcza wieczorem "Rycerze Króla Artura" Abakanowicz , prezentują się wyjątkowo pięknie.
Ogółem zorganizowano 31 wystaw, a 10 z nich poza oddziałami muzealnymi. Rozbudowywana jest również ekspozycja na Zamku Książ ("Metamorfozy Zamku Książ "), wzbogacana o kolejne dzieła z dawnej kolekcji Hochbergów.

A oto co będzie można obejrzeć  od lutego 2020 roku we wrocławskim Muzeum Narodowym:
Muzeum Narodowe we Wrocławiu:

Muzeum Narodowe we Wrocławiu Gmach Główny
Secesja / Art Nouveau / Jugendstil
18.02–19.04.2020
Kurator wystawy: Jacek Witecki
Kameralna prezentacja secesyjnych wyrobów ze srebra, cyny i innych metali projektu takich artystów jak Hugo Leven, Theo Blum, Friedrich Adler czy Ernest Sanglan.

Wiosna w seladonowej wazie. Chińska porcelana z manufaktury Mistrza Jiang
23.03–31.05.2020
Kuratorka wystawy: Dorota Róż-Mielecka
Współpraca: Instytut Sun Keng yao w Longquan i Stowarzyszenie Polsko-Chińskie na Rzecz Kultury i Sztuki Longquan, położone pośród gór niewielkie miasto w prowincji Zhejiang, jest kolebką chińskiej ceramiki. W tutejszych manufakturach wytwarza się nieprzerwanie od dziesięciu stuleci porcelanowe przedmioty pokryte charakterystycznym szkliwem w różnych odcieniach zieleni, błękitu i szarości. Tak zwane seladony są od wieków symbolem chińskiej kultury. Współczesne seladony z Longquan nadal wytwarza się tradycyjnymi metodami, a tutejsza technologia wypału została wpisana na Światową Listwę Dziedzictwa Narodowego UNESCO w 2007 roku.
Na wystawie pokazanych zostanie prawie 100 prac Jiang Tongleia, jednego z najbardziej znanych ceramików z Longquan, oraz jego syna, który kontynuuje rodzinne tradycje ceramiczne. W swojej manufakturze artysta wykonuje zarówno artystyczne obiekty unikatowe, jak i użytkowe. Powiela klasyczne formy z epoki Song (960–1279 ) i tworzy własne.

Panorama Siedmiogrodzka, czyli bitwa pod Sybinem w 1849 r.
11.05–30.08. 2020
Kurator wystawy: dr Romuald Nowak
Prezentacja 38 fragmentów monumentalnej „Panoramy Siedmiogrodzkiej” namalowanej we lwowskiej rotundzie od kwietnia 1897 do marca 1898 r. przez Jana Stykę i jego węgierskich współpracowników. Obraz pokazywany był m.in. we Lwowie, Budapeszcie i Warszawie, a następnie Styka zdecydował się podzielić go na części, które były potem sprzedawane lub rozdawane jako podarunki. Prezentowane na wystawie fragmenty pochodzą ze zbiorów polskich muzeów, przede wszystkim z Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Wystawa zorganizowana z okazji jubileuszu 35-lecia udostępnienia „Panoramy Racławickiej” we Wrocławiu.

Płaszczyzna porozumienia. Stoły w XVIII i XIX wieku
29.06–27.10.2020
Kuratorka wystawy: Małgorzata Korżel-Kraśna
Prezentacja różnych typów stołów i stolików, bogactwa kształtów i dekoracji oraz, co najważniejsze, spełniających przez nie funkcji. Celem wystawy jest zwrócenie uwagi na niezwykłą rolę, jaką ten mebel odgrywał w historii, jak jednoczył użytkowników przy zabawie, pracy, posiłkach oraz był pomocny w rozwiązywaniu wszelkich konfliktów; a także pokazanie przemian, jakim podlegał od XVIII do XIX wieku, czyli w czasie kiedy królował w salonach i jadalniach.
Zabytki pochodzić będą głównie ze zbiorów własnych Muzeum Narodowego we Wrocławiu, które szczyci się jedną z większych kolekcji zabytkowych mebli w Polsce.

Marek Oberländer i Jan Lebenstein. Totemiczny znak ludzkiej figury
26.10.2020–21.02.2021
Kuratorka wystawy: Magdalena Szafkowska
Prawie 150 prac wybitnych polskich artystów Marka Oberländera (1922–1978) i Jana Lebensteina (1930–1999) można będzie zobaczyć na tej wystawie.
Pokazywane dzieła oscylują wokół zagadnienia obrazowania postaci ludzkiej po doświadczeniach II wojny   światowej i Zagłady, kiedy tradycyjny sposób przedstawienia okazał się niestosowny, niemoralny i niemożliwy. Wobec niewyobrażalnego zła Oberländer i Lebenstein, dotkliwie nim doświadczeni, w podobnym czasie podjęli poprzez sztukę próbę konfrontacji z rozpaczą, samotnością, degradacją istoty człowieczeństwa. Podobnie jak wielu innych artystów, przedstawicieli tzw. nowej figuracji (jak Moore, Wróblewski, Kantor, Szapocznikow czy Abakanowicz), zastąpili ludzki kształt swoistym znakiem, totemem, symbolem.


Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej:

Biel i cień. Instalacje amerykańskie Ewy Kuryluk
6.06–30.08.2020
Kuratorki wystawy: dr Barbara Banaś i Zofia Gebhard
Monograficzna wystawa kolekcji prac Ewy Kuryluk ukazująca po raz pierwszy polskiej publiczności obszerny wybór instalacji realizowanych przez artystkę w latach 80. i 90. XX w. w Ameryce – od pierwszego pokazu w 1981 roku w Medellin (Kolumbia) po Edmonton (Kanada, 2001).
Aktywnie wystawiająca w Polsce artystka znana jest odbiorcom przede wszystkim jako autorka przejmującej rodzinnej opowieści zamkniętej w książkach: Goldi, Frascati i Feluni. Historia rodzinna stała się także impulsem do powstania cyklów kolażowych instalacji artystki Lecą żółte ptaki (2001–2003), Tabuś (2005), Statek (2006), Kraków 1946 – ostatnia żółta instalacja (2019).
Ewa Kuryluk po latach zdecydowała się na pokazanie w kraju swoich wczesnych malowanych i drapowanych tkanin, określanych przez nią wspólnym mianownikiem „instalacji amerykańskich”.
Jeszcze w latach siedemdziesiątych wpisująca się w nurt malarstwa hiperrealistycznego, lekko surrealizującego odrzuciła ten język artystycznej ekspresji. Niemożność malowania, narastająca po dramatycznych doświadczeniach osobistych (próby samobójcze brata Piotra) sprawiła, że Kuryluk odkryła dla siebie nową przestrzeń, nową płaszczyznę „rozmowy”. Stała się nią biała połać tkaniny, na której czerwonym tuszem kreśliła kontury – twarzy, fragmentów ciała, ludzkiej sylwetki. Działania te ewoluowały w przestrzeni, gdy artystka zaczęła nadawać malowanym tkaninom kształty, drapując je, upinając, osadzając na krzesłach, sofach, wyprowadzając w plener. Wiele z powstałych wówczas prac ma szalenie intymny, zmysłowy, niekiedy wręcz erotyczny charakter.
Na wystawie pokazanych zostanie kilkanaście instalacji, m.in. materie pokryte tekstami, nazwane przez artystkę Rysopisami, o których mówiła: „Rysuję, czego nie mogę napisać. Piszę, czego nie mogę narysować”.

Collage – klejone światy
10.10.2020–10.01.2021
Kuratorka wystawy: Anna Chmielarz

Wystawa jest próbą pokazania ewolucji oraz różnorodności kolażu (form, technik, materiałów), który przez lata był i nadal jest używany przez artystów do rozmaitych celów. Za pomocą kolażu artyści tworzą nową, surrealną rzeczywistość obrazu, ocalają fragmenty świata, który już przeminął. Sztuka kolażu w przewrotny sposób kontestuje rzeczywistość i wciąż odgrywa ważną rolę w kontrkulturze. Kolaż nadal pełni istotną funkcję w ilustracji prasowej, ale też służy dokumentacji działań performatywnych, konceptualnych. Znalazł swoje miejsce również w muzyce w postaci kompozycji opartych na samplingu.
Na wystawie można będzie zobaczyć powstałe na przestrzeni ostatnich stu lat prace wybitnych polskich i zagranicznych twórców takich jak: Kurt Schwitters, Max Ernst, Aleksander Krzywobłocki, Margit Sielska, Henryk Stażewski, Mieczysław Berman, Tadeusz Kantor, Jerzy Skarżyński, Jonasz Stern, Władysław Hasior, Zbigniew Makowski, Kazimierz Mikulski, Jiři Kolář, Krzesława Maliszewska, Zofia Rydet, Zdzisław Beksiński, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Izabella Gustowska, Zofia Kulik, Lech Twardowski, Grupa Luxus i inni.



Muzeum Etnograficzne:

Podlwowska wieś Sokolniki na przedwojennej fotografii
1 lutego-9 kwietnia 2020 roku
Miejsce: Muzeum Etnograficzne Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Kuratorki wystawy: Hanna Golla (ME) i dr Małgorzata Michalska (Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej we Wrocławiu)
Sokolniki to duża wieś leżąca zaledwie kilka kilometrów na południe od Lwowa. Do II wojny światowej żyła tu prawie wyłącznie ludność polska. Po wojnie zaś tylko nieliczni zostali w rodzinnej miejscowości, a zdecydowana większość została przesiedlona na tzw. Ziemie Odzyskane. Pierwsze wzmianki o Sokolnikach pochodzą z 1397 r. jako o wsi królewskiej, której nazwa pochodzi od zajęcia osadników, hodujących sokoły dla dworu. Na wystawie pokazane zostaną pamiątki (strój ludowy charakterystyczny dla wsi Sokolniki, święte obrazy, przedmioty codziennego użytku itp.) oraz fotografie, na których można zobaczyć obrzędy weselne, obrzędy religijne, działalność organizacji, życie codzienne.

Palmy i pisanki wielkanocne
16.03–3.04.2020 (kiermasz – 4 kwietnia 2020)
Kuratorka wystawy: Agnieszka Szepetiuk-Barańska
Na corocznej wystawie wielkanocnej pokazane zostaną współczesne atrybuty Wielkiej Nocy – pisanki, palmy, stroiki, kartki świąteczne, baranki z ciasta i gliny, papierowe kwiaty, drewniane i ceramiczne ptaki. Ozdoby wykonane tradycyjnymi oraz współczesnymi technikami przez ponad 40 twórców głównie z terenu Dolnego Śląska i Opolszczyzny.

Kolekcja osobista. Wystawa z prywatnych zbiorów sztuki nieprofesjonalnej
Anny i Pawła Banasiów
8.05–30.09.2020
Kuratorka wystawy: Marta Derejczyk
Na wystawie zaprezentowana zostanie prywatna kolekcja sztuki ludowej i nieprofesjonalnej, gromadzona przez wrocławskiego historyka sztuki prof. dr. hab. Pawła Banasia oraz jego żonę Annę na przełomie lat 80. i 90. XX w. W zbiorach kolekcjonerów znalazły się prace takich twórców, jak m.in. Antoni Kamiński, Stanisław Korpa, Jan Janik, Tadeusz Kacalak, Jadwiga Matusiak, Czesław Olma, Bolesław Parnasion, Władysław Sałdyka, Wacław Suska, Roman Śledź i Józef Zganiacz.


Makatka wywrotowa
16.05–23.08.2020
Kuratorka wystawy: Olga Budzan
„W piekle powinno być specjalne miejsce dla kobiet, które nie wspierają innych kobiet”, „myślę-czuję-decyduję”, „nienawidzę nienawidzieć”, „boję się ludzi, nie dzików” – to tylko niektóre z haseł pojawiających się na współczesnych makatkach. Kilkadziesiąt z nich można będzie zobaczyć na wystawie czasowej przygotowanej przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu.
Makatka – niegdyś kojarzona z domowym kiczem, dziś staje się nośnikiem treści wywrotowych. Wystawa jest próbą przedstawienia całego spektrum tematów podejmowanych przez współczesne hafciarki i hafciarzy. Fenomen współczesnej makatki polega na przenikaniu tego, co wewnętrzne, domowe, prywatne, z tym, co publiczne. Makatki można dziś spotkać w galeriach sztuki, podczas feministycznych demonstracji czy w formie  obhaftowywania zagłówków foteli w wagonach PKP – uznawane przez niektórych za akt wandalizmu.

Jorcajt – czas chasydów
18.09.2020–17.01.2021
Kuratorka wystawy: Joanna Kurbiel
Wystawa fotograficzna poświęcona uroczystościom jorcajtu (rocznicy śmierci cadyka), odbywającym się co roku w Lelowie, Leżajsku i Radomsku, wzbogacona o zdjęcia z terenu dzisiejszej Ukrainy, z miejscowości takich jak Berdyczów, Humań, Bracław, gdzie również mieściły się znaczące ośrodki chasydyzmu. Na wystawie pokazane zostaną przede wszystkich zdjęcia artystki Joanny Sidorowicz, uzupełnione o prace fotograficzne i filmowe innych artystów i dokumentalistów (Dariusza Gawrońskiego, Piotra Krasa i Jerzego Sobola).

Zaklinacze czasu. Kolędniczy teatr obrzędowy
21.11.2020–28.02.2021
Kuratorka wystawy: Dorota Jasnowska
Wystawa będzie prezentacją różnych form kolędowania Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem Dolnego Śląska. Na ekspozycji będzie można zobaczyć wielokolorowe ruchome gwiazdy kolędnicze i obnośne szopki z Dolnego i Górnego Śląska, Śląska Cieszyńskiego oraz Małopolski. Zaprezentowane zostaną kolędnicze maszkary zwierzęce: turonie, kozy, niedźwiedzie, oraz przebrania grup kolędniczych m.in. z Beskidu Żywieckiego, Herodów z Dolnego Śląska.

Ponadto w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej  od czerwca do września będzie można obejrzeć swoisty suplement do wystawy "Willmann.Opus magnum".„Willmann. Opus minor”  to wystawa będąca dopełnieniem wystawy z P4K  i przygotowywana przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Pokazane zostaną „mniejsze” formy artystyczne Willmanna – przede wszystkim jego rysunki i grafiki.