Zapowiedzi wystaw w Muzeum Narodowym w Krakowie na rok 2020
Na konferencji prasowej w Hotelu Cracovia poznaliśmy nie tylko zapowiedzi wystaw w 2020 roku, ale i zmiany planowane w różnych oddziałach krakowskiego Muzeum Narodowego. Jedną z istotniejszych będzie przebudowa hotelu Cracovia, zakupionego w 2016 roku i przeznaczonego na muzeum architektury i designu. Jak zapowiedział nowy dyrektor MN profesor Andrzej Szczerski, będzie to miejsce pełniące kilka funkcji, m.in. ekspozycyjną, magazynową, konserwatorską, biurową (podczas planowanego remontu gmachu głównego MN przeniesione zostaną tu stanowiska pracy zatrudnionych muzealników), ale docelowo także otwartą dla mieszkańców Krakowa jako swoiste forum kultury. Do tego jednak, z powodu ogromnych kosztów, jakie ma pochłonąć ta przebudowa, jak mi się wydaje droga jeszcze daleka. Jaka przyszłość czeka Cracovię, a także nowe, planowane od dawna, ale jeszcze nawet nie rozpoczęte Muzeum Wyspiańskiego (w grudniu rozstrzygnięty został przecież konkurs na projekt)? Wszystko zależy od środków. Nie chciałabym być złym prorokiem, ale z uwagi na koszty, realizacja tych ambitnych planów może się jeszcze odwlec w czasie. Wszak już w 2017 roku zapowiadano powstanie Muzeum Designu w Cracovii, a poza organizacją dość skromnych ekspozycji w tym miejscu, nic się nie zmieniło.
Zmiany obejmą za to niestety także Kamienicę Szołayskich, która zmieni swoją dotychczasową funkcję. Mają być tam organizowane wystawy poświęcone designowi i architekturze, które będą zapowiedzią przyszłego muzeum w hotelu Cracovia. Szczerze mówiąc takie przeprofilowanie nieco mnie przeraża. W Kamienicy Szołayskich organizowane były w ostatnich latach ciekawe ekspozycje (m.in. prezentacja awangardy, pokaz prac rzeźbiarskich Rodina i Dunikowskiego, a ostatnio I grupy krakowskiej, która wciąż trwa). Niektórzy pamiętają jeszcze, że wcześniej mieściła się tu stała kolekcja zabytków średniowiecznego malarstwa i rzeźby, którą z czasem zastąpiono muzeum Wyspiańskiego (przeniesionego tu z budynku przy Kanoniczej). Nie ma więc szczęścia ten oddział Muzeum Narodowego, podobnie jak Ośrodek Kultury Europejskiej Europeum, które znajduje się przy placu Sikorskiego, a więc nieco na uboczu, i w 2020 roku w związku z otwarciem Muzeum Czartoryskich, prezentującego również dawne malarstwo europejskie, ma zmienić funkcję z wystawienniczej na edukacyjno-naukową. W 2020 roku niestety nie zobaczymy również wielkich europejskich nazwisk na wystawach monograficznych, choć w przeszłości takie wystawy jak choćby poświęcona Williamowi Turnerowi, przyciągały prawdziwe tłumy. Na osłodę miłośnicy sztuki dostaną w maju wystawę mistrza baroku Szymona Czechowicza (1689-1775). Krakowskie muzeum specjalizowało się dotąd w dużych wystawach mistrzów działających na przełomie XIX i XX wieku, jak cieszące się ogromnym zainteresowaniem wystawy Olgi Boznańskiej czy Stanisława Wyspiańskiego. Na pocieszenie dostaniemy ekspozycje w Pawilonie Czapskiego: Artura Nachta-Samborskiego (w kwietniu) oraz Mariana Warzechy (we wrześniu), a w gmachu głównym Aleksandra Kotsisa (w listopadzie). Z zapowiedzi zainteresowała mnie za to ekspozycja zaplanowana na kolejne lata (?), czyli przygotowywana we współpracy z Muzeum Narodowym w Poznaniu wystawa dziewiętnastowiecznego duńskiego malarza Vilhelma Hammershoia, mistrza wnętrz z zagadkowymi postaciami. Będzie się też sporo działo w Muzeum Czartoryskich, m.in. w maju w Arsenale obejrzymy fotografie Adama Bujaka, a jesienią zobaczymy zbiór 800 obiektów księcia Władysława Czartoryskiego, wnuka Izabeli, uzupełniony o eksponaty z kolekcji MNK i z depozytu rodziny Potockich z Krzeszowic.
Reasumując: do najbardziej oczekiwanych przeze mnie wystaw należą ekspozycja witraży otwierana w lutym w gmachu głównym, podobnie jak "Geniusz baroku: Szymon Czechowicz" (maj) i monograficzna wystawa poświęcona Aleksandrowi Kotsisowi.
A oto szczegółowe zapowiedzi wystawiennicze na 2020 rok:
„Wizerunki ludzi piszących - autorzy i ich dzieła”
Styczeń 2020 – maj 2020
Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego
kuratorka: Iwona Długopolska
Wystawa „Wizerunki ludzi piszących - autorzy i ich dzieła” jest eksponowana w Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego. Można na niej zobaczyć 73 stare księgi, 5 atlasów oraz 14 map ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, wydanych od początku XVI wieku do XIX stulecia. Na kartach ksiąg przedstawiono portrety pisarzy, poetów i uczonych z Polski i różnych krajów Europy, tworzących od starożytności po wiek XIX. Są to dzieła twórców znanych i podziwianych, ale także prace, które uległy zapomnieniu, tak jak i nazwiska ich autorów.
„Prawie oryginały. Galwanoplastyczne kopie dzieł rzemiosła artystycznego w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie”
Styczeń 2020 – maj 2020
Gmach Główny MNK – Galeria Rzemiosła
kuratorka: Monika Paś
Terminem „galwanoplastyka” określa się formowanie przedmiotów metodami elektrolitycznego wytwarzania powłok metalicznych. Technika ta umożliwiła masową produkcję kopii dzieł dawnych mistrzów oraz powielanie twórczości XIX-wiecznych artystów metodą fabryczną. Dzięki galwanoplastyce możliwe było tworzenie edukacyjnych kolekcji przez muzea przemysłowe oraz uniwersyteckie gabinety historii sztuki. Taki też charakter ma zbiór kopii galwanoplastycznych zgromadzony w krakowskim Muzeum Techniczno-Przemysłowym, który po likwidacji tej instytucji
w 1950 roku trafił do Muzeum Narodowego w Krakowie. Na zbiór, którego część obecnie jest prezentowana, składają się kopie zabytków i dzieła wykonane przez K. Haasa w Wiedniu
i N. Klucarica w Strasburgu oraz angielską firmę Elkington & Co.
„Cud światła. Witraże średniowieczne w Polsce”
Luty 2020 – lipiec 2020
Gmach Główny MNK – sala wystaw zmiennych, I piętro
kuratorka: Dobrosława Horzela
Na wystawie będzie można zobaczyć 77 witraży z polskich kolekcji muzealnych i prywatnych oraz
z kościołów i klasztorów. Ponadto pokazanych będzie także 78 innych obiektów, takich jak: obrazy, hafty, złotnictwo, dokumenty, rysunki, projekty witraży, grafiki, książki. Większość z nich nigdy nie była prezentowana publiczności. Wyjątkowym rarytasem będą kwatery z okien kościoła Mariackiego
w Krakowie, na co dzień umieszczone wysoko za Ołtarzem Wita Stwosza.
Witraże w średniowieczu były ogromnym artystycznym, technicznym i finansowym wyzwaniem, stając się potwierdzeniem prestiżu zleceniodawców. W okresie nowożytnym masowo usuwano barwne witraże przez co do naszych czasów dotrwał ich znikomy procent. Mimo fascynacji średniowiecznym malarstwem witrażowym w wieku XIX, dziedzina ta, traktowana jako rzemiosło artystyczne i przez to ceniona niżej, nadal pozostała fenomenem tyleż fascynującym, co trudno uchwytnym.
„Matejkowie. Następne pokolenie”
Marzec 2020 – sierpień 2020
Dom Jana Matejki
kuratorka: Marta Kłak-Ambrożkiewicz
„Artur Nacht-Samborski” (tytuł roboczy)
Kwiecień 2020 – lipiec 2020
Pawilon Józefa Czapskiego
kurator: Artur Tanikowski
Wystawa będzie prezentować nowe spojrzenie na twórczość jednego z najważniejszych malarzy polskich XX wieku. W spojrzeniu tym sztuka i twórczość wiąże się z doświadczeniem egzystencjalnym i z dotknięciem historii, która w przypadku obrazów i rysunków Nachta Samborskiego (1898 – 1974) wydaje się z pozoru bezskutecznie upominać o swoje w nich miejsce. Dotychczas malarstwo Artura Nachta-Samborskiego odczytywano niemal wyłącznie w kontekście polskiego koloryzmu, więc malarstwa skupionego na sobie samym, nieobarczonego powinnościami pozaartystycznymi. Nie jest tajemnicą, że Artur Nacht-Samborski ukrywał czy zacierał rozmaite wątki swej biografii, tak samo jak niechętnie pokazywał i wystawiał swe obrazy. Wystawa ma pokazać, w jaki sposób artysta spłacał jednak „dług wyobraźni i pamięci wobec historii”.
„Geniusz baroku: Szymon Czechowicz (1689–1775)”
Maj 2020 – wrzesień 2020
Gmach Główny MNK – sala wystaw zmiennych
kurator: Tomasz Zaucha
Wystawa poświęcona będzie twórczości jednego z najważniejszych i najbardziej płodnych malarzy polskich XVIII wieku, Szymona Czechowicza. Urodzony w Krakowie, studiował
w Rzymie, osiadł w Warszawie, pracował dla magnaterii, biskupów i klasztorów w całym kraju - także w Krakowie. Stworzył ponoć 278 dzieł. Na ekspozycji zostaną zaprezentowane zarówno najwcześniejsze prace artysty, powstałe w Rzymie (malowane podczas nauki w akademii rzymskiej czy na zamówienie tamtejszych kościołów), jak i obrazy wykonane w Rzeczypospolitej. W dorobku artysty poza malarstwem religijnym znajdują się portrety, sceny alegoryczne oraz liczne kompozycje rysunkowe, które również zostaną pokazane w ramach wystawy.
W stworzeniu kontekstu dla twórczości malarza istotna będzie prezentacja dzieł malarzy rzymskich współczesnych Czechowiczowi, jak również obrazów wykonanych przez jego uczniów. Wiele z dzieł Czechowicza przepadło, wiele jednak istnieje do dziś i świadczy o wybitnym talencie swego twórcy. Wystawa w Muzeum Narodowym jest pierwszą próbą szerokiego ukazania artyzmu Czechowicza
i przypomnienia jego dokonań, dziś niesłusznie zapomnianych. Można na niej obejrzeć dzieła mistrza sprowadzone będą z bardzo wielu muzeów i kościołów z Polski, Francji, Litwy, Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i Włoch. Tylko nieliczne z 215 eksponatów gościły kiedykolwiek na salach muzealnych, a sporo jest zupełnie nieznanych.
„Wystawa fotografii Adama Bujaka w związku z rokiem papieskim”
Maj 2020 – wrzesień 2020
Arsenał Muzeum Książąt Czartoryskich
kuratorka: Magdalena Święch
Adam Bujak jest artystą fotografem urodzonym i mieszkający w Krakowie. Fotografia jest dla niego instrumentem służącym przede wszystkim do ukazywania przeżyć duchowych człowieka.
Stworzone przez artystę kadry są efektem uważnej obserwacji i szacunku dla fotografowanych. Bujak nie unika patosu prezentując życie religijne, skłaniając tym samym odbiorców do emocjonalnej reakcji na przedstawiane przeżycia. Często nazywany jest osobistym fotografem Jana Pawła II i jak sam przyznaje postać papieża jest dla niego tematem najważniejszym. Fotografował go od lat
60-tych, jeszcze jako kardynała Karola Wojtyłę, nieprzerwanie towarzysząc mu także po wyborze na papieża, podczas licznych pielgrzymek zagranicznych i w zaciszu Watykanu. Planowana wystawa prac Adama Bujaka, związanych z postacią Ojca Świętego, będzie okazją do spotkania z nastrojową fotografią ukazującą charyzmatycznego, wyjątkowego człowieka, będącego przewodnikiem duchowym artysty.
„Wydawcy – introligatorzy – złotnicy. Zabytkowe oprawy ksiąg ze zbiorów MNK”
Czerwiec 2020 – listopad 2020
Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego
kuratorka: Agnieszka Perzanowska
Wystawa zaprezentuje zabytkowe oprawy książek z okresu od końca XV po początki XIX wieku. Wykonano je różnymi, nie tylko introligatorskimi, technikami. Na ekspozycji przeważają oprawy stworzone w XVI wieku – złotym wieku introligatorstwa polskiego, zwłaszcza krakowskiego. To wtedy ukształtował się tu indywidualny styl dekorowania opraw przy użyciu narzędzi introligatorskich podobnych, a nawet prawie identycznych, do wykorzystywanych w wielu ważnych ośrodkach produkcji książki w Europie.
„XVI Międzynarodowe Biennale Sztuk Plastycznych Osób Niepełnosprawnych”
Czerwiec 2020 – lipiec 2020
Kamienica Szołayskich – I piętro
kuratorzy: Jury pod przewodnictwem prof. Adama Wsiołkowskiego
„Wystawa w 100 rocznicę Bitwy Warszawskiej”
Lipiec 2020 – listopad 2020.
Kamienica Szołayskich
kurator: Piotr Wilkosz
Trzonem wystawy będzie około 30 polskich plakatów patriotycznych i wojennych z lat 1919 i 1920 roku, autorstwa m.in. Edmunda Bartłomiejczyka, Zygmunta Kamińskiego. Prace te będę zestawione
z ówczesnymi plakatami bolszewickimi, których twórcą był m.in. Włodzimierz Majakowski. Wystawę dopełnią rysunki m.in. Wiktora Gutowskiego z okresu walk nad Berezyną i bitwy warszawskiej oraz pamiątki militarne, związane bezpośrednio z wojną polsko - bolszewicką. Zobaczymy mundury 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, mundur dowódcy 11 Pułku Ułanów Legionowych, kurtkę kapelana Armii Polskiej we Francji, kurtkę marszałka Józefa Piłsudskiego z lat 20, a także czapkę generalską, furażerki, hełmy, szable, broń palną i odznaczenia nadawane za udział w wojnie w 1920 roku.
„Galeria Sztuki Starożytnej w Arsenale Muzeum Książąt Czartoryskich”
Od września 2020
kuratorka: Dorota Gorzelany
W odrestaurowanej, unowocześnionej (z pełnym dostępem dla niepełnosprawnych) i na nowo zaaranżowanej Galerii Sztuki Starożytnej w Arsenale Muzeum Książąt Czartoryskich zobaczymy zbiór 800 obiektów księcia Władysława Czartoryskiego, wnuka Izabeli, uzupełniony przez eksponaty
z kolekcji MNK i z depozytu rodziny Potockich z Krzeszowic. Zabytki rzeźby, malarstwa i rzemiosła ukażą zwiedzającemu w kompleksowy sposób rozwój sztuki najważniejszych kultur starożytnych basenu Morza Śródziemnego. W sumie zobaczymy tam 1000 obiektów.
„Pegaz i Muzy”
Wrzesień 2020 – styczeń 2021
Dom Józefa Mehoffera
kuratorka: Beata Studziżba-Kubalska
„Pegaz i Muzy” - kontynuacja ubiegłorocznej wystawy „Spętany Pegaz” – jest prezentacją jednego dzieła Józefa Mehoffera, malowanej akwarelą i gwaszem kompozycji z 1904, wypożyczonej
z Österreichische Galerie w Wiedniu. Jej tematem jest mityczny, uskrzydlony koń - symbol natchnienia, który próbuje uwolnić się z oplątujących go, dziwnych, niepokojących kwiatów o antropomorficznych formach, upodabniających się do postaci kobiecych.
„Jan Matejko. Różne opowieści”
Wrzesień 2020 – styczeń 2021
Dom Jana Matejki
kuratorka: Marta Kłak – Ambrożkiewicz
„Marian Warzecha – wystawa jubileuszowa w 90. rocznicę urodzin”
Wrzesień 2020 – styczeń 2021
Pawilon Józefa Czapskiego
kuratorka: Agnieszka Kosińska
Marian Warzecha urodził się 7 lipca 1930 roku w Krakowie. Jest jednym z najciekawszych twórców polskiej awangardy po 1945 roku. Kilkuletni pobyt w Rzymie oraz udział w wystawie 15 Polish painters w Museum of Modern Art w Nowym Jorku w 1961 roku, zorganizowanej przez Peter'a Selz'a, zwróciło uwagę krytyków i kuratorów we Włoszech i USA na oryginalną twórczość artysty. Zaowocowało to uczestnictwem w prestiżowych wystawach zbiorowych, jak i wystawami indywidualnymi. Warzecha jest jednym z dwóch, obok Stefana Gierowskiego, żyjących uczestników tej chyba najważniejszej prezentacji nowoczesnej sztuki polskiej za granicą (15 Polish painters) w tamtych czasach. Pomimo tak znaczących sukcesów artystycznych, twórczość Mariana Warzechy jest w Polsce znana jedynie wąskiej grupie artystów, krytyków i koneserów.
„XX + XXI Galeria Sztuki”
Od października 2020
Gmach Główny MNK
zespół kuratorów MNK
W nowej galerii sztuki polskiej XX i XXI wieku zaprezentowana zostanie sztuka Młodej Polski, 20-lecia międzywojennego, okresu PRL, a także sztuka po 1989. Po raz pierwszy w ramach galerii pojawią się dzieła ze szkła, ceramiki oraz meble, jak również grafika. W przestrzeni ekspozycji znajdą się też prace współczesne, ale pokazywane wcześniej na wystawach i ocenione przez artystów. Nową galerię zapowiadały prezentacje nabytków w ramach wystawy „Sytuacja się zmieniła”. Scenariusz został opracowany przez zespół kuratorski w składzie: Anna Budzałek, Magdalena Czubińska, Alicja Kiliańska, Bożena Kostuch, Urszula Kozakowska-Zaucha, Światosław Lenartowicz i Agata Małodobry.
„Moc Muzeum”
Październik 2020 – marzec 2021
Gmach Główny MNK – sala wystaw zmiennych I piętro
kuratorzy: Sekcja Edukacji MNK
„Moc Muzeum” to opowieść o różnych czynnikach, które wpływają na nasz odbiór świata. Wskazuje na zależności między widzeniem i rozumieniem dzieł sztuki oraz innych obiektów a zmysłami
i muzealną narracją. Jednocześnie ma na celu bliskie zaangażowanie uczestnika w odbiór sztuki poprzez odwołanie się do jego osobistych doświadczeń i skojarzeń, jak również poprzez przedstawienie dzieł w nowych kontekstach. „Moc Muzeum” to eksperymentalna wystawa dla tych, którzy choć raz przyszli do muzeum i się nim zachwycili albo znienawidzili. My to przeżyliśmy. Co się wtedy z nami działo? Jaki wpływ miały na to nasze zmysły? Jaki nasza kultura? A jak zadziałało samo muzeum? Wystawa pokaże podszewkę tworzenia wystaw i funkcjonowania muzeów. Będzie wskazywać na zależności między widzeniem i rozumieniem dzieł sztuki a zmysłami i narracją wystawienniczą. To wystawa opowiadająca o sile muzeów i o nas wszystkich, zwiedzających.
"Aleksander Kotsis (1836-1877)” (tytuł roboczy)
Listopad 2020 – maj 2021
Gmach Główny – sala wystaw zmiennych
kuratorka: Aleksandra Krypczyk-De Barra
Aleksander Kotsis zaliczany jest do grona XIX-wiecznych artystów minorum gentium, przyćmionych sławą należących do tej samej generacji Jana Matejki i Artura Grottgera. Jego rodzajowo-pejzażowa twórczość przytaczana jest jako podręcznikowy przykład realizmu społecznego w polskim malarstwie. Jako autora dzieł dedykowanych mieszkańcom Tatr oraz galicyjskiej wsi nazywano Kotsisa malarzem ludu, obwołując go polskim Franciszkiem Milletem. Prace Kotsisa Muzeum Narodowe w Krakowie kolekcjonuje od lat 80. XIX wieku. Szczególne uznanie zyskały jego dzieła w latach 30. XX wieku w kręgu twórców i krytyków sztuki związanym z kapistami. W przeciwieństwie do przedwojennej fascynacji materią malarską i kolorytem dzieł Kotsisa, po roku 1945 jego twórczość stała się obiektem zainteresowania socrealistycznej krytyki przede wszystkim z uwagi na realistyczną konwencję obrazowania oraz temat zawierający krytykę współczesnej artyście tragicznej sytuacji niższych warstw społecznych. Zaplanowana przez Muzeum Narodowe w Krakowie wystawa monograficzna zorganizowana zostanie w 184. rocznicę urodzin Kotsisa. Ekspozycja uwzględni możliwie wszystkie olejne i rysunkowe prace artysty przechowywane w zbiorach muzealnych oraz wybrane dzieła z kolekcji prywatnych.
„Disce Puer - podręczniki encyklopedie i dzieła naukowe”
Grudzień 2020 – kwiecień 2021
Muzeum im. E. Hutten-Czapskiego
kuratorka: Iwona Długopolska
Wystawy poza MNK:
„Młoda Polska & Ruch Odrodzenia Sztuk i Rzemiosł, 1890-1918” / ‘Young Poland & the Arts
& Crafts Movement’
Październik 2020 – styczeń 2021
William Morris Gallery, Londyn
kuratorzy: Julia Griffin - William Morris Gallery, prof. Andrzej Szczerski - Muzeum Narodowe
w Krakowie, Roisin Inglesby - William Morris Gallery
Wystawa w William Morris Gallery w Londynie jest realizowana przez Muzeum Narodowe w Krakowie w ramach międzynarodowej współpracy z Galerią oraz Instytutem Kultury Polskiej w Londynie. Będzie to pierwsza międzynarodowa wystawa sztuki użytkowej i architektury epoki Młodej Polski ukazująca powiązania z Brytyjskim Ruchem Odnowy Sztuk i Rzemiosł (Arts and Crafts Movement). Ikoniczne eksponaty będą zestawione z dziełami mniej znanych, lecz równie oryginalnych artystów, którzy w równej mierze zasługują na docenienie w Polsce jak i na arenie międzynarodowej. Zaprezentujemy około sto pięćdziesiąt skarbów ruchu Młodej Polski, począwszy od obrazów, rysunków oraz fotografii z epoki, poprzez najlepsze przykłady mebli, haftów, kilimów, koronek i ceramiki artystycznej, jak również codzienne przedmioty kultury materialnej górali z Podhala, które wywarły ogromny wpływ na ogólnonarodowe odrodzenie rzemiosł.
„Sztuka Młodej Polski”
Listopad 2020 - kwiecień 2021
Muzeum w Gliwicach
kuratorka: Urszula Kozakowska-Zaucha
Wystawa w Muzeum w Gliwicach będzie prezentacją prac najwybitniejszych twórców Młodej Polski, takich jak: Olga Boznańska, Julian Fałat, Jacek Malczewski, Włodzimierz Tetmajer, Wojciech Weiss, Leon Wyczółkowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Konstanty Laszczka i Wacław Szymanowski. Wystawę wzbogacą przykłady modnych wówczas i efektownych plakatów, a także dawne fotografie, znakomicie wprowadzające w klimat epoki.
Komentarze
Prześlij komentarz