Kraków mieszczański i artystyczny


Wystawa "Kraków 1900" w krakowskiej Kamienicy Szołayskich  to próba pokazania dwoistości krakowskiego życia na przełomie XIX i XX w. Dwa piętra starej krakowskiej kamienicy stały się terenem zmagań statecznych galicyjskich mieszczan, którzy surowo spoglądają na widzów z portretów w pierwszych salach, zaopatrzeni w konserwatywne oręże ówczesnej prasy i wytworne ubiory stanowiące symbol statusu materialnego, pozycji społecznej i poważania środowiskowego. Politycy, właściciele kamienic, ale i kolekcjonerzy dzieł sztuki zestawieni tu zostali z artystami - malarzami, rzeźbiarzami, karykaturzystami i innymi wichrzycielami. Kraków dostojny i pełen powagi, pokazany został obok demonicznych malarzy, bywalców kabaretów i wielbicieli pięknych dam.


Portretom artystów i ich muz poświęcona jest jedna z muzealnych sal, gdzie przyciągają wzrok młodopolskie piękności, zmysłowe, rudowłose i kuszące, a widzowie bez trudu rozpoznają nazwiska najbardziej znanych artystów tej epoki - Jacka Malczewskiego, Olgi Boznańskiej, Leona Wyczółkowskiego, Józefa Mehoffera, Konstantego Laszczki, Xawerego Dunikowskiego. Każda z sal poświęcona jest jednemu z wątków życia mieszczańskiego. Zaglądamy i do salonu i do  buduaru. Dzięki tej ekspozycji możemy dowiedzieć się jak wyglądały w owym czasie damy  (zarówno w domu jak i podczas spacerów po mieście, czy podczas wyjazdów na wypoczynek w góry lub nad morze), jak ubierały swoje dzieci (warto zwrócić uwagę np. na prześliczny strój do chrztu, chłopięce marynarskie wdzianko z aksamitu, ale i na ubranko należące do jednego z dzieci Stanisława Wyspiańskiego), czym się owe dzieci bawiły (zabawki pokazane na wystawie zostały wypożyczone z kolekcji Marka Sosenki), a także jak wyglądali stateczni krakowianie w domowym zaciszu (męski strój domowy wygląda dziś egzotycznie niczym ubiór ze wschodniej baśni), i jakie stroje nosiły aktorki (np. Helena Modrzejewska w "Kupcu weneckim"), których grę podziwiali panowie podczas wizyt w teatrach. Niezmiernie istotnymi tematami były podobnie jak i dziś - sport i polityka, którymi emocjonowali się mieszkańcy Krakowa około roku 1900, ale i nieco później (do roku 1910).


Na wystawie obejrzeć można stroje kąpielowe, stroje do tenisa, prawdziwe narty, w których po górach w Zakopanem szusowali modni panowie i modne panie. Wystawa "Kraków 1900" pokazuje nie tylko krakowskie życie prywatne, ale i publiczne ekscytacje rocznicami i innymi obchodami, na których tłumnie pojawiać się było "w dobrym tonie" (warto obejrzeć film z obchodów rocznicy 500-lecia bitwy pod Grunwaldem, który pokazuje odsłonięcie pomnika Grunwaldzkiego w asyście odświętnie ubranego tłumu). Ekspozycja jest w 90 procentach przygotowana ze zbiorów własnych krakowskiego Muzeum Narodowego, ale są też eksponaty z kilku muzeów i kolekcji prywatnych. "Kraków 1900" równie dobrze się ogląda jak i czyta - mnóstwo dodatków, cytatów, infografik, gazetowych opisów świetnie odtwarza epokę, o której zdawać by się mogło wszystko już wiadomo.
Wystawa czynna będzie przez rok do czerwca 2019 r.

Foto: MNK

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Brawurowa premiera "Manekinów" w Operze Wrocławskiej

"Staram się zbytnio nie intelektualizować swojego malarstwa" — wywiad z argentyńskim malarzem Alejandrem Mariottim

"Flamenco to sposób bycia, śmiechu...kochania..." – wywiad z artystą flamenco FARRU